Podstawowe zagadnienia prawa angielskiego

Zwykły wpis

Powszechnie wiadomo, że prawo angielskie to prawo precedensowe, które tworzone jest w drodze wyroków sądowych. Każdy z wyroków stanowi oficjalne źródło prawa powszechnie obowiązującego.

Anglosaski precedens składa się z dwóch elementów:

  • ratio decidendi – wiążące propozycje rozstrzygnięcia kwestii prawnych oraz
  • obiter dictum – propozycje rozstrzygnięcia kwestii prawnych nie mających kluczowego znaczenia dla sprawy.

Ratio decidendi stanowi z zasady reguła precedensu, która następnie służy za podstawę prawną przy rozstrzyganiu podobnych przypadków w przyszłości. Jest ona wiążąca dla sądów niższej instancji oraz dla sądów apelacyjnych, które ją ustanowiły tak długo, dopóki nie zostanie unieważniona. Nie jest natomiast z zasady wiążąca dla Sądów Najwyższych. Szczegółowo zasady związania określa zasada stare decisis. Z kolei Obiter dicta mimo, iż nie posiadają mocy wiążącej stanowią cenną pomoc dla późniejszych sędziów, a w przypadku gdy pochodzą od sądów najwyższej instancji wpływają faktycznie na kształt przyszłego prawa.

Precedens nie jest jednak niewzruszalny. Po pierwsze reguła precedensu może ulec zestarzeniu w związku ze zmianami zachodzącymi w życiu i moralności społeczeństwa. Po drugie istnieje zawsze ryzyko powstania sprzeczności precedensu z prawem Unii Europejskiej.

Ponadto, istnieją następujące instytucje prawne:

– overruling oznacza unieważnienie precedensu i może być dokonane tylko przez sąd niezwiązany unieważnianym precedensem.

– distinguishing jest możliwe, wtedy gdy sąd orzekający stwierdzi istnienie rozbieżności pomiędzy stanem faktycznym bieżącej sprawy a okolicznościami faktycznymi jakie miały miejsce w sprawie precedensowej. Co więcej, z distinguishing może skorzystać każdy sąd nawet taki, który jest związany precedensem.

Z kolei w sytuacji, gdy dla aktualnie rozstrzyganej sprawy brak jest wiążącego precedensu mówi się, że mamy do czynienia z tzw. case of first impression (sprawą jeszcze nierozpoznaną), co uprawnia orzekającego w niej sędziego do rozstrzygnięcia jej bądź w oparciu o własne poczucie sprawiedliwości (common sense), bądź poprzez analogię do innych spraw precedensowych.

Już po wskazaniu powyższych zasad prawa widoczna jest całkowita odmienność od prawa kontynentalnego, w tym prawa polskiego.

W kontekście stosowania prawa przez obywateli polskich w Wielkiej Brytanii niezbędnym jest korzystanie z polskiej ustawy z 4 lipca 2011 r. Prawo międzynarodowe prywatne. Ustawa obejmuje regulacje dotyczące kwestii ustalenia pierwszeństwa stosowania odpowiedniego porządku prawnego w konkretnej sprawie.

Common_law_world

System Common law na świecie oraz system mieszany.

2 uwagi do wpisu “Podstawowe zagadnienia prawa angielskiego

  1. Kati

    Szanowna Pani,
    poczytałam trochę Pani blog i stwierdziłam, że zawiera wiele życiowo istotnych informacji. Jeżeli mogłabym prosić o pomoc i zainteresowanie się przez Panią problematyką prawną sporządzania aktów urodzeń dzieci ze związków mieszanych (obywatel polski i obcokrajowiec). Szczególnie jeśli chodzi o prawodawstwo w zakresie procedur uznawania i nadawania nazwiska dzieciom panieńskim i małżeńskim (gdy ojcem biologicznym nie jest mąż matki). Jakie nazwisko można nadać dziecku tam urodzonemu podczas rejestracji w tamtejszym USC. Zależy mi na sprawdzonym informacjach, ewentualnie odesłaniu do jakiejś pozycji wydawniczej w języku polskim.

    • Judyta Kasperkiewicz

      Witam Panią, dziękuję za miły komentarz. Przygotowałam mini serię na proponowany przez Panią temat. Dzisiaj już jest pierwszy wpis, a w poniedziałek kolejny. Generalnie termin na rejestrację urodzenia to 42 dni, a następnie ma Pani 12 miesięcy na ewentualną zmianę imienia dziecka. Jeśli przedstawi Pani sytuację dokładniej to może będę mogła wskazać najlepsze rozwiązanie przy zmianie nazwiska. Istnieją trzy możliwości: zgodny wniosek rodziców o zmianę w akcie urodzenia, procedura tzw. Deed Poll i ponowna rejestracja. Jeśli wskaże Pani, kiedy dziecko się urodziło i czy biologiczny ojciec mógłby się stawić w urzędzie celem ponownej rejstracji dziecka oraz jak wygląda Państwa status cywilny to może będę mogła wskazać najlepsze rozwiązanie. Pozdrawiam

Skomentuj

Wprowadź swoje dane lub kliknij jedną z tych ikon, aby się zalogować:

Logo WordPress.com

Komentujesz korzystając z konta WordPress.com. Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie z Twittera

Komentujesz korzystając z konta Twitter. Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie na Facebooku

Komentujesz korzystając z konta Facebook. Wyloguj /  Zmień )

Połączenie z %s