Zatarcie skazania w Anglii, Walii, Szkocji i Irlandii Północnej: przegląd prawa

Czym jest zatarcie skazania?

Okres potrzebny do zatarcia skazania to okres do uznania, że nie doszło do skazania lub innego ukarania.  Okres jest ustalony przez dyspozycję administracyjną albo zależny od rodzaju skazania. Okres ten oblicza się od daty skazania, odnotowania pouczenia albo zakończenia skazania.

Należy mieć na uwadze, że okres potrzebny do zatarcia skazania ustalany jest na podstawie regulacji prawnych właściwych dla danego systemu prawnego, stąd inne regulacje stosuje się w Anglii i Walii, a inne w Szkocji czy też Irlandii Północnej.

To oznacza, że certyfikat „Basic Disclosure certificate” wydawany przez  Disclosure Scotland może się różnić od tego wydawanego w Anglii, Walii i Irlandii Północnej.

Poniżej przedstawiam okresy, po których upływie może dojść do zatarcia skazania z uwzględnieniem adresu zamieszkania danego wnioskodawcy (adres w Anglii i Walii lub w Szkocji czy Irlandii Północnej):

ANGLIA I WALIA 

W przypadku skazanych, których adres miejsca zamieszkania znajduje się w Anglii lub Walii obowiązują następujące okresy zatarcia skazania:

Dorośli – jeśli w dniu skazania skazany ukończył 18 lat i więcej

Rodzaj/długość kary	Zatarcie skazania
Kara pozbawienia wolności powyżej 48 miesięcy	Nie ulega zatarciu
Kara pozbawienia wolności powyżej 30 do 48 miesięcy.	7 lat
Kara pozbawienia wolności powyżej 6 do 30 miesięcy	4 lata
Kara pozbawienia wolności 6 miesięcy lub mniej	2 lata
Nadzór kuratora	12 miesięcy
Praca społeczna	12 miesięcy*
Grzywna	1 rok
Warunkowe zwolnienie	Ostatni dzień obowiązywania
Odszkodowanie	Pełna zapłata
Zwolnienie bezwarunkowe	Bez okresu do zatarcia

* Tam, gdzie postanowienie sądu nie określa ostatniego dnia, w którym postanowienie  obowiązuje to okres potrzebny do zatarcia skazania wynosi 2 lata licząc od dnia skazania.

NIELETNI – jeśli w dniu skazania skazany był w wieku 17 lat lub mniej

Rodzaj/długość kary	Zatarcie skazania
Kara pozbawienia wolności więcej niż 48 miesięcy	Nie ulega zatarciu
Kara pozbawienia wolności powyżej 30 do 48 miesięcy	3 ½ lat
Kara pozbawienia wolności powyżej 6 miesięcy do 30 miesięcy	2 lata
Kara pozbawienia wolności 6 miesięcy lub mniej	1 ½ roku
Prace społeczne /Youth Rehabilitation Order	6 miesięcy*
Referral Order	Ostatni dzień obowiązywania
Grzywna	6 miesięcy od skazania
Warunkowe zwolnienie	Ostatni dzień obowiązywania
Odszkodowanie	Po pełnej zapłacie
Zwolnienie bezwarunkowe	Bez okresu do zatarcia skazania

* Jeśli postanowienie sądu nie określa ostatniego dnia obowiązywania to okres potrzebny do zatarcia wynosi 2 lata licząc od daty skazania.

Standard and Enhanced Criminal Disclosure w Anglii i Walii

Co oznacza, że DBS nie filtruje wszystkich przestępstw?

Od maja 2013 roku, DBS nie obejmuje już na zaświadczeniu Standard and Enhanced Disclosure wskazanych po nowelizacji starszych przestepstw i przewinień mniejszej wagi, skazań, nagan i ostrzeżeń.

Obecnie znacznie mniejsza liczba pozycji z kartotek kryminalnych jest brana pod uwagę. Obowiązujące przepisy wskazują, iż zaświadczenie musi obejmować następujące pozycje:

• Pouczenia związane z przestępstwami z listy zatwierdzonej przez Parlament*
• Pouczenia udzielone w ostatnich 6 latach (w przypadku osób w wieku powyżej 18 lat)
• Pouczenia udzielone w ostatnich 2 latach (w przypadku osób w wieku powyżej 18 lat)
• Skazania objęte listą*
• Jeśli osoba skazana posiada więcej niż jedno skazanie, wszystkie skazania będą wskazane na zaświadczeniu
• Skazania obejmujące karę pozbawienia wolności (bez znaczenia czy wykonana)
• Skazania sprzed mniej niż 11 lat (w przypadku osób w wieku powyżej 18 lat)
• Skazania sprzed mniej niż 5,5 roku (w przypadku wieku poniżej 18 lat)

* Lista obejmuje katalog przestępstw poważnych i związanych z przemocą oraz przemocą seksualną. To nie jest lista zamknięta, ponieważ regulacje prawne rozszerzają ją o podobne przestępstwa zgodnie z ustawodawstem Szkocji i Irlandii Północnej oraz innych regulacji stosowanych przez służby mundurowe.

Czy należy przedstawić informację o wszystkich skazaniach zatartych/niezatartych?

Wypełniając formularz DBS, należy odpowiedzieć na pytanie o skazanie za przestępstwa. Odpowiedź na to pytanie powinna dotyczyć tylko przestępstw, które mogą być przedmiotem filtrowania/badania.

Tam, gdzie zaświadczenie Standard or Enhanced certificate może zostać wnioskowane (czyli w przypadkach, gdzie dopuszcza to the Rehabilitation of Offenders Act 1975 (Wyjątki) Order 1975) pracodawca może tylko zapytać o skazania, które zostałyby ujawnione na zaświadczeniu DBS.

Następujące pouczenia lub skazania nie będą ujęte na certyfikacie DBS:

Zasady filtrowania/badania	Dla dorosłych (18 lat i więcej)	Dla osób w wieku poniżej 18 lat
Pouczenia	6 lat temu lub więcej	2 lata temu lub więcej
Skazania	11 lat temu lub więcej	5 lat i 6 miesięcy temu lub więcej

Jeśli pracodawca zwróci się z pytaniem o udzielenie informacji o skazaniach lub pouczeniach, które nie mogą zostać ujawnione na zaświadczeniu to działa bezprawnie, czyli wbrew ustawie the Rehabilitation of Offenders Act 1974.

Zatarcie skazania w Szkocji, Irlandii Północnej i poza Wielką Brytanią 

Dla wszystkich skazanych, których miejsce zamieszkania znajduje się w Szkocji, Irlandii Północnej lub poza Wielką Brytanią okres potrzebny do zatarcia skazania wynosi:

Rodzaj kary	Okres zatarcia dla dorosłych	Okres do zatarcia dla nieletnich (poniżej 18 lat)
Skazanie powyżej 30 miesięcy pozbawienia wolności odbyta                  w instytucjach dla skazanych nieletnich	Nie ulega zatarciu	Nie ulega zatarciu
Skazanie powyżej 6 ale mniej niż 30 miesięcy (2 ½ lat) pozbawienia wolności odbyta w instytucjach dla skazanych nieletnich	10 lat	5 lat
Skazanie do 6 miesięcy	7 lat	3 lata i 6 miesięcy
Prace społeczne	5 lat	2 lata i 6 miesięcy
Warunkowe zwolnienie	Okres próby lub 12 miesięcy (w zależności, który jest dłuższy)	Okres próby albo minimum 12 miesięcy      (w zależności, który jest dłuższy)
Zwolnienie bezwarunkowe	6 miesięcy	6 miesięcy
Pouczenia, nagany, ostateczne ostrzeżenie	Natychmiast	Natychmiast

W przypadku innych skazań (środki karne) stosuje się różnorakie okresy potrzebne do zatarcia skazania. Oto niektóre z nich:

Odszkodowanie	5 lat	2 lata 6 miesięcy
Nadzór kuratorski	Okres próby lub 12 miesięcy (w zależności, który jest dłuższy)	Okres próby lub 12 miesięcy (w zależności, który jest dłuższy)
Dozór policji	Okres próby lub 12 miesięcy .. (w zależności, który jest dłuższy)	Okres próby lub 12 miesięcy      (w zależności, który jest dłuższy)
Zobowiązanie do zgłaszania się	Po roku od ustania okresu zobowiązania	Po roku od ustania okresu zobowiązania
Zobowiązanie do leczenia	5 lat albo 2 lata od czasu ustania okresu zobowiązania do leczenia (w zależności, który jest dłuższy)	5 lat albo 2 lata od czasu ustania okresu zobowiązania do leczenia (w zależności, który jest dłuższy)

Ważne: Powyższe stanowi tylko ogólne przegląd regulacji i nie może stanowić kategorycznej i pełnej interpretacji the Rehabilitation of Offenders Act 1974. Każda osoba mający wątpliwości w tym zakresie powinna zasięgnąć porady prawnej.

Irlandia Północna – usługa AccessNI 

W Irlandii Północnej stosuje się narzędzie w postaci AccessNi w celu ustalenia karalności danej osoby. Wskazać można na następujące czasookresy dla zatarcia skazania:

Rodzaj skazania	Skazani w wieku poniżej 18 lat	Skazani w wieku 18 lat      i więcej
Zwolnienie bezwarunkowe	6 miesięcy	6 miesięcy
Okres próby, dozór, warunkowe zwolnienie, nadzór kuratora	Wygaśnięcie postanowienia lub po            1 roku w zależności, który okres jest dłuższy	Wygaśnięcie postanowienia lub po 1 roku w zależności, który okres jest dłuższy
Attendance Centre Orders, Juvenile Justice Centre Order, Youth Conference Order, Reparation Order, Community Responsibility Order	1 rok od dnia wygaśnięcia postanowienia	1 rok od dnia wygaśnięcia postanowienia
Zobowiązanie do leczenia	5 lat lub 2 lata od daty wygaśnięcia postanowienia                  w zależności, który dłuższy	5 lat lub 2 lata od daty wygaśnięcia postanowienia                 w zależności, który dłuższy
Grzywna, prace społeczne lub postanowienie „combination order”	2,5 roku	5 lat
Kara pozbawienia wolności (też zawieszona) albo Young Offenders Centre – kara 6 miesięcy lub mniej	3,5 roku	7 lat
Kara pozbawienia wolności albo Young Offenders Centre powyżej 6 miesięcy do 2,5 roku	5 lat	10 lat
Kara pozbawienia wolności mniej niż 6 miesięcy na podstawie art. 45 the CJ (Children) (NI) Order 1998	3 lata	brak
Kara pozbawienia wolności powyżej 6 miesięcy, ale mniej niż 30 miesięcy na podstawie art. 45 the CJ (Children) (NI) Order 1998	5 lat	brak

Stan prawny na dzień: 19 grudnia 2017 roku