Zatrzymanie przez Policję w Wielkiej Brytanii – prawa zatrzymanego

Zatrzymanie przez Policję w Wielkiej Brytanii (Anglia i Walia)

Przed aresztowaniem, Policja dokonuje zatrzymania, przewozi zatrzymanego na komendę (police station), umieszcza w celi i przesłuchuje tę osobę. Zatrzymanie może zakończyć się zwolnieniem albo przedstawieniem zarzutów.

UWAGA: Inne prawo obowiązuje w Szkocji.

Prawa zatrzymanego

Brytyjski oficer policji, który dokonuje zatrzymania musi przedstawić zatrzymanemu jego prawa i powinien wskazać w szczególności na prawo do:

• otrzymania bezpłatnej pomocy prawnej
• poinformowania wskazanej przez zatrzymanego osoby, gdzie on się znajduje
• otrzymania pomocy medycznej
• postępowania oficera wobec niego zgodnie z kodeksem postępowania ‘Codes of Practice’
• otrzymania informacji o przysługujących prawach na piśmie, w tym tych o czasie na posiłek i skorzystania z toalety (zatrzymany może zwrócić się o podanie tej informacji w jego ojczystym języku albo o pomoc tłumacza).

W razie zatrzymania, osoba zatrzymana zostanie przeszukana, a rzeczy, które ma przy sobie mogą zostać zatrzymane przez oficera.

Zatrzymani w wieku poniżej 18 lat i osoby niepełnosprawne

Policja musi podjąć próbę skontaktowania się z rodzicem, opiekunem osoby niepełnoletniej albo osoby niepełnosprawnej.

Policja musi zadbać o to, aby podczas przesłuchania i przeszukania takiej osoby znajdowała się tzw. „appopriate person”, tak aby ta mogła udzielić niezbędnej pomocy przy przesłuchaniu i przeszukaniu niepełnoletniemu lub niepełnosprawnemu. Taką osobą może być w szczególności:

• rodzic, opiekunem, opiekun osoby starszej lub niepełnosprawnej.
• pracownik socjalny
• inny członek rodziny albo przyjaciel w wieku co najmniej 18 lat
• wolontariusz w wieku co najmniej 18 lat

W celu spełnienia tego obowiązku, oficer policji może skorzystać z dostępnej sieci osób, które występują przy przeszukaniach i przesłuchaniach osób niepełnoletnich i niepełnosprawnych (National Appropriate Adult Network).

Prawa osób przesłuchiwanych

Policja może zadawać pytania dotyczące czynu, który jest zarzucany zatrzymanemu. Przesłuchanie będzie nagrywane. Zatrzymany nie musi odpowiadać na pytania, ale musi zdawać sobie sprawę, że może to mieć niekorzystne skutki dla niego w przyszłości. Policjant powinien odczytać zatrzymanemu następujące pouczenie:

“You do not have to say anything. But, it may harm your defence if you do not mention when questioned something which you later rely on in court. Anything you do say may be given in evidence.”

“Nie musisz udzielać żadnej odpowiedzi. Ale odmowa składania wyjaśnień może zaszkodzić Twojej dalszej obronie. Nie będziesz mógł się powoływać przed sądem na okoliczności, o których nie wspomnisz podczas przesłuchania.  Wszystko, co powiesz może zostać uznane za dowód w sprawie.”

Jak długo możesz być zatrzymany w areszcie?

Policja może Cię zatrzymać na czas do 24 godziny przed postawieniem zarzutów lub zwolnieniem z aresztu.

Jeśli jesteś podejrzany o popełnienie poważnego przestępstwa np. morderstwa, możesz zostać zatrzymany na 36 lub 96 godzin.

W razie zatrzymania na podstawie the Terrorism Act, możesz zostać zatrzymany na maksymalnie 14 dni przed przedstawieniem zarzutów.

Kiedy możesz zostać zwolniony za kaucją?

Policja może Cię zwolnić, jeśli nie ma wystarczających dowodów na postawienie zarzutów. Nie musisz płacić, aby zostać zwolnionym za kaucją, ale będziesz musiał się stawić na wezwanie w celu przesłuchania.

Możesz zostać zwolniony na „conditional bail”, czyli warunkową kaucję. Policja zobowiąże Cię do zapłaty, gdy podejrzewa, że:

• popełniłeś inne przestępstwo
• nie pojawisz się w sądzie
• możesz zastraszyć świadka
• możesz utrudniać postępowanie

To oznacza, że Twoja prawa/wolność może zostać ograniczona poprzez nałożenie obowiązków lub wydanie zakazów np. zakaz opuszczania domu nocą w sytuaci, gdy podejrzewają, że popełniłeś przestępstwo nocą.

Odciski palców, zdjęcia i próbki

Policja ma prawo Cię sfotografować, pobrać Twoje odciski palców i próbki DNA (np. z ust albo z cebulek włosów). Nie potrzebują do tego Twojej zgody.

Ale policjant potrzebuje zgody starszego oficera na pobranie próbki w postaci krwi, moczu lub odcisków uzębienia. Nie dotyczy to jednak przestępstwa jazdy pod wpływem alkoholu lub narkotyków.

Informacja o odciskach palców i pobranych próbkach przechowywana jest w policyjnej bazie (kartotece).

Możesz sprawdzić, czy jakiekolwiek informacje o Tobie są przechowywane w policyjnych kartotekach.

Aby wnioskować o usunięcie tych danych z policyjnych kartotek należy zwrócić się do najbliższej jednostki policji. Policja dokona usunięcia takich danych tylko, gdy przestępstwo nie jest już uznawane za przestępstwo albo zostałeś niesłusznie aresztowany lub osadzony.

Pomoc prawna na komendzie policji

Masz prawo do bezpłatnej porady prawnej

Masz prawo do bezpłatnej porady prawnej (legal aid), jeśli będziesz przesłuchiwany przez Policję. W każdej chwili możesz zrezygnować z pomocy prawnej.

Jak otrzymać bezpłatną pomoc prawną?

Informację o możliwości skorzystania z bezpłatnej pomocy prawnej musisz otrzymać od policjanta w razie zatrzymania albo przed przesłuchaniem. Ale możesz w szczególności:

• zapytać policjanta o pomoc ‘duty solicitor’ – czyli niezależnego prawnika, który udziela porad 24 godziny na dobę zatrzymanym
• zwrócić się do policji o pomoc prawną – policja skontaktuje się z centrum obrony prawnej the Defence Solicitor Call Centre (DSCC)
• zwrócić się do policjanta o skontaktowanie się Twoim  prawnikiem albo konkretnie wskazanym przez Ciebie prawnikiem

Pomoc prawną możesz uzyskać również drogą telefoniczną, jeśli jesteś podejrzany o popełnienie mniej poważnego przestępstwa (wykroczenia) np. zakłócanie porządku publicznego. Pomoc prawna dla zatrzymanych jest bezpłatna i udzielana przez niezależnych prawników.

Przesłuchiwanie bez pomocy prawnej

Jeśli zwrócisz się o pomoc prawną, policja nie może Cię przesłuchać aż do czasu udzielenia Ci pomocy prawnej ( z pewnymi wyjątkami).

Możesz czekać na pomoc prawną nawet do 36 godzin od czasu przywiezienia na komendę policji (albo 48 godzin w razie podejrzenia popełnienia przestępstwa związanego z terroryzmem).

Skargi na traktowanie przez policję

Aby złożyć skargę na traktowanie przez Policję, należy skontaktować się z władzami Policji w danej komendzie (police station). 

Władze danej komendy muszą skierować określone rodzaje skarg do niezależnego biura zajmującego się skargami tj.  Independent Office for Police Conduct (IOPC).

 

Stan prawny na dzień: 11 listopada 2018 roku

Fot.: Pixbay.com

Informacja: Przedstawiona informacja jest udostępniana nieodpłatnie, ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej.