Dziedziczenie ustawowe w Anglii i Walii oraz w Polsce

Dziedziczenie ustawowe. 

Jak wygląda dziedziczenie w Polsce oraz w Anglii w Walii, gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu? 

Polskie prawo spadkowe znacznie różni się od tego obowiązującego w Wielkiej Brytanii. Jednakże w żadnym z tych krajów sporządzenie testamentu nie jest obowiązkowe. Gdy spadkodawca nie pozostawi testamentu musi się liczyć z tym, że postępowanie spadkowe dotyczące jego majątku może długo trwać i niekoniecznie jego efekt będzie zgodny z jego ostatnią wolą, dlatego warto pomyśleć o sporządzeniu testamentu. 

Testament w UK powinien zostać podpisany przez spadkodawcę w obecności dwóch pełnoletnich świadków oraz przez nich podpisany w jego obecności. W Polsce testament sporządzić można u notariusza i pod pewnymi warunkami w innych określonych w ustawie okolicznościach. 

W Polsce do kręgu spadkobierców ustawowych wchodzą:

• dzieci (lub wnuki) spadkodawcy dziedziczący razem z małżonkiem spadkodawcy;
• małżonek spadkodawcy, rodzice, rodzeństwo i potomkowie rodzeństwa spadkodawcy;
• dziadkowie spadkodawcy i potomkowie dziadków;
• pasierbowie, czyli dzieci małżonka spadkodawcy (jeśli żadne z ich rodziców nie dożyło śmierci spadkodawcy);
• gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Polsce.

Wielka Brytania

Spadkobiercy

W kręgu spadkobierców znajdują się zwykle najbliżsi krewni zmarłego, czyli małżonek, dziecko lub rodzic. Natomiast w razie braku osób najbliższych z kręgu spadkobierców spadek może stać się częścią majątku królewskiego.

Postępowanie spadkowe 

W Polsce, aby móc rozporządzać majątkiem spadkowym należy uzyskać poświadczenie dziedziczenia lub skierować do sądu wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, a następnie wniosek o dział spadku. 

W Wielkiej Brytanii, aby móc rozporządzać spadkiem należy uzyskać „Grant of Letter of Administration” w Probate Registry, co stanowi potwierdzenie urzędowego prawa do zarządzania majątkiem spadkowym. Dzięki temu potwierdzeniu spadkobierca uzyskuje prawa do zarządzania spadkiem w relacjach z instytucjami publicznymi, w tym bankami, towarzystwami budowlanymi i innymi. Uzyskanie tego potwierdzenia poprzedza konieczność uiszczenia części lub całości podatku od spadku (obecnie 40% od wartość spadku powyżej progu). 

Gdy wartość spadku nie przekracza £5,000 i nie obejmuje żadnych nieruchomości, własności lub udziałów, nie ma konieczności, aby występować o „Grant of Letter of Administration”. 

Kto odziedziczy majątek po zmarłym w Anglii i Walii?

Jeśli zmarły nie pozostawił testamentu, stosuje się następujące zasady dziedziczenia ustawowego: 

SPADKODAWCA BYŁ W ZWIĄZKU MAŁŻEŃSKIM LUB ZAREJESTROWANYM ZWIĄZKU PARTNERSKIM:

1. Przy wartość majątku spadkowego 125.000 funtów – wszystko dziedziczy małżonek lub partner
2. Przy wartości majątku spadkowego powyżej 125.000 funtów – małżonek lub partner dziedziczy 125.000 funtów wolnych od podatku, rzeczy osobiste i ½ pozostałego majątku ruchomego w użytkowanie. Natomiast pozostałą część dziedziczą: 

• dzieci lub wnuki w częściach równych. 

• gdy nie ma dzieci ani wnuków – rodzice w częściach równych. 

• gdy nie ma dzieci, wnuków, rodziców – bracia i siostry lub ich dzieci w częściach równych.

• gdy nie ma ani dzieci, wnuków, rodziców, braci i sióstr oraz ich dzieci – małżonek lub partner dziedziczy wszystko. 

SPADKODAWCA NIE MA ŻYCJĄCEGO MAŁŻONKA LUB PARTNERA:

• dzieci lub wnuki dziedziczą w równych częściach

• gdy nie ma dzieci ani wnuków – dziedziczą rodzice w częściach równych

• gdy nie ma dzieci, wnuków ani rodziców – dziedziczą bracia i siostry lub ich dzieci

• gdy nie ma dzieci, wnuków, rodziców, braci i sióstr lub ich dzieci – dziedziczą bracia i siostry cioteczne lub ich dzieci

• gdy nie ma nikogo z powyższych – dziedziczą dziadkowie w częściach równych

• gdy nie ma dziadków – dziedziczą wujowie i ciotki lub ich dzieci w częściach równych 

• gdy nie ma nikogo z powyższych – dziedziczą dalsi wujowie i ciotki

• gdy nie ma nikogo z powyższych – majątek spadkowy przechodzi do majątku królewskiego. 

Gdy spadkobierca otrzymał mniej niż miał prawo otrzymać

Jeśli spadkobierca uważa, że nie otrzymał wystarczająco dużej swojej części ze spadku, może złożyć w terminie 6 miesięcy od daty wydania Grant of Letter of Administration” odwołanie na podstawie ustawy Inheritance (Provision for Family and Dependants) Act 1975. Aby móc złożyć odwołanie, musi być osobą najbliższą dla zmarłego, czyli jego dzieckiem, małżonkiem, zarejestrowanym partnerem, osobą na utrzymaniu zmarłego lub konkubentem. Jeśli nie żył ze spadkodawcą w formalnym związków (małżeństwo, zarejestrowany związek partnerski), to dodatkowo będzie musiał wykazać relacje go łączące ze zmarłym. 

W razie jakichkolwiek pytań i wątpliwości związanych ze spadkobraniem należy kontaktować się z linią Probate and Inheritance Tax pod numerem telefonu: 0300 123 1072 (z Wielkiej Brytanii) i +44 300 123 1072 dla osób dzwoniących spoza Wielkiej Brytanii od poniedziałku do piątku od 9:00 do 17:00.

Stan prawny na dzień: 14 października 2020 roku