Zmiana płci i inna płeć w Polsce
Problem zmiany płci dotyczy osób trannsseksualnych i tych, które nieidentyfikują swojej płci w pełni ani jako kobieta, ani mężczyzna.
W Polsce, aby zgodnie z prawem zmienić płeć należy:
- mieć ukończone 18 lat;
- odbyć badania psychologiczne, w tym z psychologiem, seksuologiem lub psychiatrą;
- rozpocząć terapię hormonalną;
- złożyć pozew przeciwko rodzicom o ustalenie płci z uzasadnieniem takiego żądania.
Postępowanie zwykle jest bardzo długotrwałe. W efekcie dochodzi do sporządzenia przez Kierownika USC adnotacji o zmianie płci w aktcie urodzenia. W praktyce rzadko osoby się na to decydują ze względu na ryzyko i koszty, ale można po terapii hormonalnej poddać się zabiegowi operacyjnemu.
Dyskusja nad kompleksowym uregulowaniem tego zagadnienia toczy się od lat, ale do dzisiaj nie rozstrzygnięto m.in. tego, czy zmiana płci dotyczyć może:
- tylko transseksualistów, czy też
- „płci społecznej”, którą w swym założeniu obejmuje koncepcja gender.
Ponadto, rozstrzygnąć należałoby wiek od, którego osoba może rozpocząć starania o zmianę płci. Wyjaśnieniu podlegać powinno też to, czy „płci mertykalnej” można jednoznacznie przeciwstawić „tożsamość płciową”.
Zgodnie z polskim prawem, zmiana płci na inną/trzecią (X) lub pozostawienie miejsca pustego nie jest możliwe.
Zmiana płci w Wielkiej Brytanii
W Wielkiej Brytanii możliwa jest zmiana płci.
Aby ubiegać się o zmianę płci należy uczynić to poprzez the Gender Recognition Panel i zwrócić się o zaświadczenie „Gender Recognition Certificate”.
Do wyboru są trzy procedury prowadzące do uzyskania takiego zaświadczenia.
1. Standardowa procedura
Ta procedura przewidziana została, jeśli wnioskodawca:
- ma ukończone 18 lat
- został zdiagnozowany „gender dysphoria” (discomfort with your birth gender) – this is also called gender identity disorder, gender incongruence or transsexualism
- znajduje się w takiej sytuacji od co najmniej 2 lat;
- zamierza zmienić płeć na całe życie;
Wnioskodawca musi wybrać standardową procedurę, jeśli mieszka w Irlandii Północnej.
2. Alternatywna procedura
Aby wnioskodawca mógł ubiegać się o zaświadczenie w procedurze alternatywnej musi:
- mieć ukończone 18 lat;
- zostać zdiagnozowany z dysforią na tle tożsamości płciowej albo przejść operację;
- mieszka w Anglii, Walii lub Szkocji przez dłuższy czas;
- oświadczyć, że będzie żył ze zmienioną płcią do końca swojego życia;
- znajduje się w (albo był) w tzw. „protected marriage” albo „protected civil partnership” (poniżej wyjaśnienie);
- wykazać, że znajduje się w tej sytuacji przez co najmniej 6 lat przed 10 grudnia 2014 roku (16 grudnia 2014 dla szkockich małżeństw i związków partnerskich).
Małżeństwo lub związek partnerski jest chronione „protected”, jeśli:
- zostało zarejestrowane na podstawie prawa Anglii i Walii;
- związek małżeński został zawarty w Szkocji;
- związek partnerski został zarejestrowany w Szkocji;
- związek małżeński zarejestrowany na podstawie prawa jednego z terytoriów zależnych Wielkiej Brytanii;
- związek małzeński zawarty przy brytyjskim konsulu lub w jednostkach sił zbrojnych należących do Wielkiej Brytanii.
3. Procedura zagraniczna
W procedurze zagranicznej można ubiegać się o zaświadczenie o zmianie płci w państwach, które to dopuszczają i przedstawić dokumenty potwierdzające ten fakt.
W razie pozostawania w związku małżeńskim lub związku partnerskim
Jeśli jesteś w związku małżeńskim…
Możesz ubiegać się o Gender Recognition Certificate, chyba, że małżeństwo zostało zawarte w Irlandii Północnej.
Zarówno ty, jak i twój małżonek lub małżonka musicie złożyć oświadczenie o tym, że pozostaniecie małżeństwem.
„Tymczasowe zaświadczenie” jest wydawane, gdy ty lub współmałżonek nie chce pozostać w związku małżeńskim, albo jedno z was nie złożyło takiego oświadczenia. Tymczasowe zaświadczenie może zostać uznane za przyczynę rozwodu.
Jeśli żyjesz w Anglii lub Walii, możesz uzyskać właściwe zaświadczenie po uzyskaniu rozwodu.
Jeśli mieszkasz w Szkocji, możesz na podstawie tymczasowego zaświadczenia zwrócić się do „the sheriff court”, aby uzyskać właściwe zaświadczenie i nie musisz czekać aż do rozwodu.
Skontaktuj się z zespołem administracyjnym the Gender Recognition Panel, jeśli ty lub twój partner zmieniliście zdanie o pozostawaniu w związku małżeńskim podczas procesu.
Jeśli pozostajesz w związku partnerskim…
Musisz zakończyć związek partnerski albo zamienić go na związek małżeński, jeśli został zarejestrowany w Anglii, Walii albo Szkocji. Nie możesz zmienić związku partnerskiego w związek małżeński, jeśli został zawarty gdziekolwiek indziej.
Jeśli decydujesz się na konwersję związku partnerskiego w związek małżeński, to musisz uczynić to przed ubieganiem się o zaświdczenie o zmianie płci.
Otrzymasz tymczasowe zaświadczenie, jeśli jesteś ciągle w związku partnerskim i ubiegasz się o zmianę płci. Musisz zakończyć związek partnerski, aby uzyskać właściwe zaświadczenie.
Jeśli ubiegasz się o zmianę płci wraz z partnerem/partnerką powinniście ubiegać się o to równolegle i poinformować zespół administracyjny o powiązaniu waszych wniosków. Możecie uzyskać właściwe zaświadczenia tego samego dnia, jeśli wasz związek partnerski został zarejestrowany w Anglii, Walii lub Szkocji.
Irlandia Północna
Możesz uzyskać tymczasowe zaświadczenie, jeśli twoje małżeństwo lub związek partnerski zostały zarejestrowane w Irlandii Północnej.
Musisz rozwiązać związek małżeński lub związek partnerski przed ubieganiem się o certyfikat o zmianie płci.
Możesz wykorzystać tymczasowe zaświadczenie jako przyczynę rozwodu lub zakończenia związku partnerskiego.
Jak się o to ubiegać?
Aby uzyskać więcej informacji skorzystać zamieszczonych w tabeli instrukcji i wniosków (w języku angielskim).
| Jak się ubiegać? | Wniosek | Instrukcja |
|---|---|---|
| Standardowa procedura | Wniosek T450 | Instrukcja T451 |
| Alternatywna procedura | Wniosek T464 | Instrukcja T465 |
| Zagraniczna procedura | Wniosek T453 | Instrukcja T454 |
Wyślij wypełniony wniosek z uiszczoną opłatą i wymaganymi załącznikami na poniżej wskazany adres:
Gender Recognition Panel
PO Box 9300
Leicester
LE1 8DJ
Opłaty
Opłata od wniosku wynosi £140. Możesz ubiegać się o zwolnienie, jeśli uzyskujesz określone zasiłki lub masz niski dochód.
Pomoc w wypełnieniu wniosku
Skontaktuj się z zespołem administracyjnym the Gender Recognition Panel, aby uzyskać poradę przy wypełnianiu wniosku o zmianę płci.
Angielskie prawo dla Polaków 