Odrzucenie polskiego spadku w Anglii

Wiadomość o tym, że otrzymamy spadek zwykle cieszy, ale niekiedy zdarza się, że nie jest to dobra wiadomość. Przyczyną tego bywają dziedziczone długi spadkowe. W takiej sytuacji przyszli spadkobiercy decydują się na odrzucenie spadku. W jaki sposób odrzucić spadek przebywając w UK? W jaki sposób należy odrzucić spadek w imieniu nieletnich dzieci?

Jak odrzucić spadek z Polski przebywając w UK?

Oświadczenie o odrzuceniu spadku, o przyjęciu spadku wprost lub o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza można złożyć we właściwym terytorialnie urzędzie konsularnym RP.

Konsul potwierdzi własnoręczność podpisu spadkobiercy pod oświadczeniem o odrzuceniu lub o przyjęciu spadku. Aby oświadczenie było skuteczne, należy je jeszcze przedłożyć w sądzie spadku – czyli sądzie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy – w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca się dowiedział, że możesz przyjąć lub odrzucić spadek. 

Należy przygotować:

• ważny paszport lub dowód osobisty,
• oświadczenie o odrzuceniu lub przyjęciu spadku – uwaga – podpis należy złożyć w urzędzie konsularnym.

Konsul pobiera opłatę w wysokości 26 GBP.

W jaki sposób odrzucić lub przyjąć spadek w imieniu małoletniego dziecka?

Do złożenia oświadczenia w imieniu dziecka konieczne jest dodatkowo uzyskanie zezwolenia sądu opiekuńczego, ponieważ jest to czynność przekraczająca zwykły zarząd majątkiem dziecka. Wniosek o udzielenie zezwolenia rodzic składa do właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka sądu opiekuńczego.

W przypadku właściwości polskiego sądu postanowienie sądu rodzinnego musi zawierać klauzulę prawomocności.

W przypadku właściwości zagranicznego sądu konieczne będzie ponadto uzyskanie świadectwa wydanego na podstawie art. 39 rozporządzenia Rady (WE) NR 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. dotyczącego jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej, uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1347/2000.

Termin wynosi 6 miesięcy od złożenia przez Ciebie oświadczenia o odrzuceniu spadku. Niemniej zgodnie z orzecznictwem polskiego Sądu Najwyższego (postanowienia z 28 maja i 24 września 2015 roku, wydane w sprawach III CSK 352/14 oraz V CSK 686/14) samo złożenie do polskiego sądu opiekuńczego (w terminie wspomnianych 6 miesięcy) wniosku o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego powoduje, że bieg tego terminu zostaje przerwany. Następnie termin ten biegnie od nowa po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu opiekuńczego o wyrażeniu zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego.

Co oznacza złożenie poszczególnych oświadczeń?

Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku skutkuje brakiem odpowiedzialności za długi spadkowe oraz pozbawieniem roszczeń do wszelkich aktywów pozostawionych przez spadkodawcę. Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku, a w jego miejsce wstępują jego spadkobiercy.

Złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku wprost skutkuje pełną odpowiedzialnością za długi spadkowe, jak również możliwością zgłoszenia roszczenia do aktywów, w zakresie przysługującego spadkobiercy udziału.

Złożenie oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe do wysokości aktywów. 

Co się stanie, jeśli nie złożę żadnego oświadczenia spadkowego?

Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami Kodeksu cywilnego, jeżeli spadkobierca nie złoży w ustawowym terminie żadnego oświadczenia spadkowego, oznaczać to będzie przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza – tzn. z ograniczeniem odpowiedzialności za długi do wysokości aktywów spadkowych. 

Stan prawny na dzień: 22 października 2020 roku

Photo: własne

Źródło: gov.pl

Dziedziczenie ustawowe w Anglii i Walii oraz w Polsce

Dziedziczenie ustawowe. 

Jak wygląda dziedziczenie w Polsce oraz w Anglii w Walii, gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu? 

Polskie prawo spadkowe znacznie różni się od tego obowiązującego w Wielkiej Brytanii. Jednakże w żadnym z tych krajów sporządzenie testamentu nie jest obowiązkowe. Gdy spadkodawca nie pozostawi testamentu musi się liczyć z tym, że postępowanie spadkowe dotyczące jego majątku może długo trwać i niekoniecznie jego efekt będzie zgodny z jego ostatnią wolą, dlatego warto pomyśleć o sporządzeniu testamentu. 

Testament w UK powinien zostać podpisany przez spadkodawcę w obecności dwóch pełnoletnich świadków oraz przez nich podpisany w jego obecności. W Polsce testament sporządzić można u notariusza i pod pewnymi warunkami w innych określonych w ustawie okolicznościach. 

W Polsce do kręgu spadkobierców ustawowych wchodzą:

• dzieci (lub wnuki) spadkodawcy dziedziczący razem z małżonkiem spadkodawcy;
• małżonek spadkodawcy, rodzice, rodzeństwo i potomkowie rodzeństwa spadkodawcy;
• dziadkowie spadkodawcy i potomkowie dziadków;
• pasierbowie, czyli dzieci małżonka spadkodawcy (jeśli żadne z ich rodziców nie dożyło śmierci spadkodawcy);
• gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Polsce.

Wielka Brytania

Spadkobiercy

W kręgu spadkobierców znajdują się zwykle najbliżsi krewni zmarłego, czyli małżonek, dziecko lub rodzic. Natomiast w razie braku osób najbliższych z kręgu spadkobierców spadek może stać się częścią majątku królewskiego.

Postępowanie spadkowe 

W Polsce, aby móc rozporządzać majątkiem spadkowym należy uzyskać poświadczenie dziedziczenia lub skierować do sądu wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, a następnie wniosek o dział spadku. 

W Wielkiej Brytanii, aby móc rozporządzać spadkiem należy uzyskać „Grant of Letter of Administration” w Probate Registry, co stanowi potwierdzenie urzędowego prawa do zarządzania majątkiem spadkowym. Dzięki temu potwierdzeniu spadkobierca uzyskuje prawa do zarządzania spadkiem w relacjach z instytucjami publicznymi, w tym bankami, towarzystwami budowlanymi i innymi. Uzyskanie tego potwierdzenia poprzedza konieczność uiszczenia części lub całości podatku od spadku (obecnie 40% od wartość spadku powyżej progu). 

Gdy wartość spadku nie przekracza £5,000 i nie obejmuje żadnych nieruchomości, własności lub udziałów, nie ma konieczności, aby występować o „Grant of Letter of Administration”. 

Kto odziedziczy majątek po zmarłym w Anglii i Walii?

Jeśli zmarły nie pozostawił testamentu, stosuje się następujące zasady dziedziczenia ustawowego: 

SPADKODAWCA BYŁ W ZWIĄZKU MAŁŻEŃSKIM LUB ZAREJESTROWANYM ZWIĄZKU PARTNERSKIM:

1. Przy wartość majątku spadkowego 125.000 funtów – wszystko dziedziczy małżonek lub partner
2. Przy wartości majątku spadkowego powyżej 125.000 funtów – małżonek lub partner dziedziczy 125.000 funtów wolnych od podatku, rzeczy osobiste i ½ pozostałego majątku ruchomego w użytkowanie. Natomiast pozostałą część dziedziczą: 

• dzieci lub wnuki w częściach równych. 

• gdy nie ma dzieci ani wnuków – rodzice w częściach równych. 

• gdy nie ma dzieci, wnuków, rodziców – bracia i siostry lub ich dzieci w częściach równych.

• gdy nie ma ani dzieci, wnuków, rodziców, braci i sióstr oraz ich dzieci – małżonek lub partner dziedziczy wszystko. 

SPADKODAWCA NIE MA ŻYCJĄCEGO MAŁŻONKA LUB PARTNERA:

• dzieci lub wnuki dziedziczą w równych częściach

• gdy nie ma dzieci ani wnuków – dziedziczą rodzice w częściach równych

• gdy nie ma dzieci, wnuków ani rodziców – dziedziczą bracia i siostry lub ich dzieci

• gdy nie ma dzieci, wnuków, rodziców, braci i sióstr lub ich dzieci – dziedziczą bracia i siostry cioteczne lub ich dzieci

• gdy nie ma nikogo z powyższych – dziedziczą dziadkowie w częściach równych

• gdy nie ma dziadków – dziedziczą wujowie i ciotki lub ich dzieci w częściach równych 

• gdy nie ma nikogo z powyższych – dziedziczą dalsi wujowie i ciotki

• gdy nie ma nikogo z powyższych – majątek spadkowy przechodzi do majątku królewskiego. 

Gdy spadkobierca otrzymał mniej niż miał prawo otrzymać

Jeśli spadkobierca uważa, że nie otrzymał wystarczająco dużej swojej części ze spadku, może złożyć w terminie 6 miesięcy od daty wydania Grant of Letter of Administration” odwołanie na podstawie ustawy Inheritance (Provision for Family and Dependants) Act 1975. Aby móc złożyć odwołanie, musi być osobą najbliższą dla zmarłego, czyli jego dzieckiem, małżonkiem, zarejestrowanym partnerem, osobą na utrzymaniu zmarłego lub konkubentem. Jeśli nie żył ze spadkodawcą w formalnym związków (małżeństwo, zarejestrowany związek partnerski), to dodatkowo będzie musiał wykazać relacje go łączące ze zmarłym. 

W razie jakichkolwiek pytań i wątpliwości związanych ze spadkobraniem należy kontaktować się z linią Probate and Inheritance Tax pod numerem telefonu: 0300 123 1072 (z Wielkiej Brytanii) i +44 300 123 1072 dla osób dzwoniących spoza Wielkiej Brytanii od poniedziałku do piątku od 9:00 do 17:00.

Stan prawny na dzień: 14 października 2020 roku

Emigracja z Wielkiej Brytanii (UK) do Stanów Zjednoczonych (USA)

W obliczu Brexitu Polacy mieszkający w Wielkiej Brytanii często zastanawiają się nad emigracja do Stanów Zjednoczonych? W jaki sposób można wyemigrować z Wysp za ocean?

Z POLSKIM CZY BRYTYJSKIM PASZPORTEM?

Od czasu zniesienia wiz do USA dla Polaków bez znaczenia pozostaje to jaki paszport ma przyszy emigrant. Od 11 listopada 2019 roku polscy obywatele na tych samych zasadach co Brytyjczycy mogą wjeżdżać i emigrować do USA.

Każdy obywatel państwa zakwalifikowanego do Programu Ruchu Bezwizowego może ubiegać się o zezwolenie wjazdu poprzez dedykowany system elektroniczny dostępny pod tym linkiem:

https://esta.cbp.dhs.gov

Natomiast w przypadku konieczności ubiegania się o amerykańską wizę każdy polski obywatel mieszkający z Wielkiej Brytanii musi zwrócić się z wnioskiem o wydanie wizy do amerykańskiej Ambasady w UK, która mieści się w Londynie pod adresem: 33 Nine Elms Ln SW11 7US, London.

PROGRAM RUCHU BEZWIZOWEGO (ESTA, Electronic System of Travel Authorization)

Aby podróżować bez wizy, obywatele Polski muszą wystąpić o zezwolenie wjazdu za pośrednictwem internetowego systemu ESTA. Dzięki ESTA przeprowadzana jest wstępna kontrola podróżnych. ESTA jest wymagana od podróżnych ze wszystkich 38 krajów należących do Programu Ruchu Bezwizowego.

W przypadku krótkich turystycznych i biznesowych wyjazdów na 90 dni lub krócej, obywatele Polski, którzy uzyskali zezwolenie wjazdu w Elektronicznym Systemie Autoryzacji Podróży (Electronic System for Travel Authorization, „ESTA”) nie będą potrzebować wizy.

Wiza będzie nadal wymagana w przypadku innego celu podróży, w tym pobytów dłuższych niż 90 dni lub z zamiarem podjęcia pracy czy nauki w Stanach Zjednoczonych. Obywatele Polski podróżujący do USA bez wizy będą musieli mieć paszport z chipem do odczytu komputerowego.

OPŁATA

Obecnie ESTA kosztuje 14 dolarów, czyli znacznie mniej niż opłata w wysokości 160 dolarów, która jest wymagana od osób ubiegających się o wizę turystyczną/biznesową.

NADAL WAŻNA WIZA

Każdy podróżny, który ma ważną wizę będzie nadal mógł z niej korzystać nawet kiedy ruch bezwizowy będzie możliwy. Osoba posiadająca ważną wizę nie musi ubiegać się o zezwolenie ESTA. Podróżujący z wizą mogą przebywać na terenie USA do 6 miesięcy, zależnie od decyzji oficera imigracyjnego na granicy USA.

ODMOWA WYDANIA WIZY LUB REJESTRACJI ESTA

Z reguły zezwolenia wjazdu w systemie ESTA nie otrzyma osoba, która uprzednio otrzymała odmowę wizy lub w przeszłości miała problemy mogące wpłynąć na prawo do otrzymania wizy, takie jak wyrok sądowy lub złamanie prawa imigracyjnego USA. Tym samym taka osoba nie będzie mogła podróżować do USA bez wizy. Każda osoba, która otrzymała odmowę rejestracji ESTA może ubiegać się o wizę amerykańską w ambasadzie/konsulacie USA.

SPOSÓB PRZEKRACZANIA GRANICY

Ruch bezwizowy jest dostępny dla podróżnych przybywających do USA lotami komercyjnymi lub statkami. Ponadto specjalne zasady obowiązują osoby, które przekraczają granicę lądową samochodem lub pieszo. 

Stan prawny na dzień: 30 kwietnia 2020 roku

Zdjęcie: pixabay.com

Źródło: https://pl.usembassy.gov/pl

Epidemia COVID-19 w Wielkiej Brytanii- zasady postępowania

Oto najczęstsze pytania dotyczące zasad poruszania się i codziennego funkcjonowania w czasie pandemii COVID-19 w Wielkiej Brytanii oraz odpowiedzi na te pytania:

Kiedy wolno wyjść z domu?

Wyjście z domu możliwe jest tylko w ściśle określonych celach:

• zrobienie podstawowych zakupów;
• aktywność sportowa np. bieganie, jazda na rowerze;
• w razie pilnej potrzeby zdrowotnej;
• podróż do pracy, gdy nie ma możliwości pracy zdalnej; 

Czy można udać się na wizytę do dentysty, lekarza rodzinnego GP lub na umówioną inną wizytę lekarską?

Tak, ale lekarze mogą odwołać lub przesunąć termin wizyty. Zaleca się, aby udawać się na wizyty lekarskie tylko w razie pilnej potrzeby. 

Czy można wyjść na spacer z psem albo zajmować się koniem na zewnątrz?

Tak, możliwe jest raz dziennie wyjście na spacer z psem lub w celu zadbania o konia. Należy jednak ograniczać czas spędzony poza domem. 

Czy należy zostać w domu czy chodzić do pracy?

Dopuszczalne są podróże w celu dojazdu do pracy. Niektóre stanowiska pracy wymagają fizycznej obecności pracowników np. praca w budownictwie, transporcie lub w produkcji. Pracodawcy i pracownicy powinni omówić warunki świadczenia pracy w czasie pandemii. Pracodawcy powinni podjąć wszelkie możliwe kroki, aby ułatwić pracownikom pracę w domu, w tym zapewnić odpowiedni sprzęt informatyczny i sprzęt umożliwiający pracę zdalną. 

Czy mogę odwiedzić moich przyjaciół albo starszych krewnych?

Powinniśmy zachować dystans i nie spotykać się ze sobą, co oznacza, że nie powinniśmy spotykać się z przyjaciółmi, chyba że razem mieszkamy. Nie powinniśmy odwiedzać krewnych będących w podeszłym wieku lub w trudnej sytuacji. W takim wypadku można im pomóc np. pozostawiając zakupy u ich drzwi czy składając za nich zamówienie online. W dobie pandemii lepszym rozwiązaniem jest pozostawanie w kontakcie telefonicznym lub za pośrednictwem połączeń wideo. 

Czy można pomagać osobom potrzebującym?

Możliwe jest udzielenie pomocy osobom potrzebującym pomocy, jeśli osoba, która zamierza pomóc spełni poniższe warunki:

• taka osoba, jak i osoby, z którymi mieszka czują się dobrze, nie mają objawów choroby tj. kaszel lub wysoka temperatura; 
• ma mniej niż 70 lat;
• nie jest w ciąży; 
• nie ma chorób przewlekłych, które czynią ją szczególnie narażoną na niebezpieczeństwo związane z koronawirusem; 

Jeśli osoba, które zamierza pomóc osobie wymagającej opieki spełni powyższe warunki, może opuścić dom i wspomóc osobę potrzebującą. 

Czy mogę wyjść do parku?

Tak, raz dziennie dozwolone jest wykonanie ćwiczeń fizycznych w parku, ale tylko samemu lub wraz z osobami, z którymi ćwiczący mieszka. Takie miejsca jak boiska sportowe, place zabaw, siłownie na świeżym powietrzu zostały zamknięte.

Należy zachowywać odległość 2 metrów od innych przebywając w przestrzeni publicznej. 

Co grozi za złamanie ustalonych zasad podczas pandemii COVID-19?

Jeśli opuścisz dom lub zgromadzisz się publicznie z innego powodu niż dozwolony, policja będzie mogła:

• pouczyć, abyś powrócił do domu, opuścił teren lub zgromadzenie;
• pouczyć, abyś podjął kroki w celu powstrzymania dzieci od łamania powyższych zasad;
• przewieźć do domu lub zatrzymać, jeśli nie zastosujesz się do pouczenia lub jeśli uznają to za konieczne;
• nałożyć karę pieniężną (stała kara pieniężna) w wysokości 60 GBP, która zostanie obniżona do 30 GBP, jeśli zostanie uiszczona w ciągu 14 dni;
• nałożyć grzywnę w wysokości 120 GBP i przy każdym kolejnym naruszeniu przepisów podwajając jej wysokość; 

Sprawy osób, które nie uiszczą grzywny zostaną skierowane do sądu, który będzie mógł nakładać grzywnę bez górnego jej limitu. 

Stan prawny na dzień: 27 kwietnia 2020 roku

Źródło: gov.uk

Zdjęcie: pixabay.com

Po brexicie: status osoby osiedlonej i nowy system imigracyjny

W dniu 31 stycznia 2020 roku dokonało się to na co czekali wszyscy. Zarówno sceptycy, jak i zwolennicy Brexit’u chcieli, aby podzielona politycznie Wielka Brytania wreszcie zdecydowała. Głos ludu wyrażony w referendum został uszanowany i Wielka Brytania opuściła Unię Europejską.

Decyzja o opuszczeniu Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię będzie rodzić konsekwencje, które ciągle jeszcze trudno przewidzieć. Rozpoczynają się bowiem negocjacje tego, jak przyszłe relacje będą się układać. Okres przejściowy ma trwać do końca 2020 roku, a nowe regulacje wejdą w życie od 1 stycznia 2021 roku.

STATUS OSOBY OSIEDLONEJ

Procedura Settlement Scheme jest specjalną procedurą, która umożliwia rejestrację obywateli UE mieszkających w Wielkiej Brytanii, którzy nie są brytyjskimi obywatelami.

Rejestracja jest prosta i dostępna również na urządzeniach mobilnych w formie aplikacji. Aplikacja w systemie Settlment Scheme ruszyła 30 marca 2019 roku i zakończy przyjmowanie wniosków 30 czerwca 2021 roku. 

Procedura dostępna jest dla dwóch kategorii osób:

1. Obcokrajowcy z UE, którzy przebywają w Wielkiej Brytanii co najmniej 5 lat i ta procedura umożliwi im uzyskanie statusu „settled status”, czyli stałego rezydenta;
2. Obcokrajowcy z UE, którzy mieszkają w Wielkiej Brytanii krócej niż 5 lat i w ramach tej procedury uzyskają status „pre-settled status”, czyli tymczasowego rezydenta;

Jak przebiega procedura „EU Settlement Scheme”?

Należy wykonać ją w trzech krokach:

1. Przedłożenie dowodu potwierdzającego tożsamość i narodowość np. paszport;
2. Przedłożenie potwierdzenia zamieszkiwania w Wielkiej Brytanii np. wyciąg z rachunku bankowego;
3. Potwierdzenie niekaralności lub wymienienie skazań;

Opłata od aplikacji została zniesiona.

NOWY SYSTEM IMIGRACYJNY

W dniu 19 lutego 2020 roku brytyjski rząd zapowiedział wprowadzenie punktowego systemu imigracyjnego.

Aby legalnie wyemigrować do Wielkiej Brytanii, trzeba będzie uzyskać minimum 70 punktów, w tym 50 pkt ma obejmować obowiązkowe kryteria (jednakowe dla wszystkich), a 20 pkt – dodatkowe kryteria (punkty z tej grupy będą wymienne). 

Każda osoba zamierzająca podjąć zatrudnienie w Wielkiej Brytanii powinna:

• wykazać się propozycją zatrudnienia (20 pkt)
• posiadać możliwość podjęcia pracy na stanowisku wymagającym konkretnego poziomu umiejętności (20 pkt)
• znać język angielski (10 pkt)

Okres przejściowy i negocjacje

Rozpoczęły się negocjacje między Wielką Brytanią a Unią Europejską zmierzające do ustalenia wspólnej wizji, tego jak będę wyglądać wzajemne stosunki w przyszłości i już zapowiada się, że będą to negocjacje bardzo burzliwe.

Photo: pixabay.com

Stan na dzień: 29 luty 2020 roku

Europejski Nakaz Aresztowania jako uproszczona forma ekstradycji

Europejski Nakaz Aresztowania (ENA) stanowi uproszczoną formę ekstradycji i wynika z decyzji ramowej Rady 2002/584/WSiSW z 13 czerwca 2002 roku. To instytucja, która okazała się konieczna ze względu na brak ograniczeń w ruchu osobowym w Unii Europejskiej i w strefie Schengen, gdzie dodatkowo nie ma kontroli na granicach, co mogłoby spowodować niczym nieograniczoną działalność przestępców na terenie całej UE.

W Polsce ENA reguluje art. 607a – 607z Kodeksu postępowania karnego.

Według krajowego raportu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, w latach 2010-2016, największa liczba ENA wydawanych w Polsce była skierowana do Wielkiej Brytanii (529 w 2016 r.; 498 w 2017 r.), Niemiec (450 w 2016 r.; 482 w 2017 r.) i Holandii (165 w 2016 r.; 256 w 2017 r.). Dane te odpowiadają głównym kierunkom migracji polskich obywateli. Pomimo wysokiej liczby wydanych nakazów, Polska ma stosunkowo niski wskaźnik powodzenia ENA (ok. 20%).

PRZESTĘPSTWA PODLEGAJĄCE PROCEDURZE ENA

Nie podlega procedurze ENA przestępstwo zagrożone karą do roku pozbawienia wolności w przypadku poszukiwania osoby ściganej, a w sytuacji poszukiwania osoby skazanej wymierzona kara nie może być niższa niż cztery miesiące.

W 2015 roku dodatkowo wprowadzono ograniczenie w postaci klauzuli, by za wydaniem w Polsce ENA przemawiał interes wymiaru sprawiedliwości. Ten zabieg miał spowodować ograniczenie działania zasady legalizmu nakazującej ścigania każdego sprawcy wszystkimi dostępnymi prawnie metodami.

WYSTAWIENIE EUROPEJSKIEGO NAKAZU ARESZTOWANIA

Kto wystawia ENA w Polsce? Europejski Nakaz Aresztowania wystawia sąd okręgowy z urzędu lub na wniosek sądu rejonowego, a gdy poszukiwana jest osoba podejrzana, na wniosek prokuratora.

Poszukiwania Interpolu

Jeśli miejsce pobytu osoby ściganej jest nieznane, to odpis ENA kierowany jest do policji współpracującej z Interpolem celem wszczęcia poszukiwań.

Osoba, której dotyczy ENA musi zostać odebrana z aresztu państwa przez organy państwa wzywającego w terminie 10 dni.

W przypadku skierowania przez państwo członkowskie UE Europejskiego Nakazu Aresztowania do Polski, ENA rozpoznaje sąd okręgowy, a aresztowanie zastosowane na jego podstawie nie może przekroczyć 100 dni.

PRZESZKODY WYKONANIA ENA

Wśród przeszkód wymienia się:

• przeszkoda rzeczy osądzonej w innym państwie unijnym;
• przeszkoda politycznego charakteru przestępstwa;
• klauzula antydyskryminacyjna (naruszenie praw człowieka)
• nieosiągnięcie wieku odpowiedzialności karnej;

Wśród względnym przeszkód wymienia się:

• popełnienie przestępstwa na terytorium RP;
• zawisłość sprawy przed polskim sądem;
• przedawnienie ścigania w Polsce;
• możliwość orzeczenia w państwie wzywającym kary dożywotniego pozbawienia wolności bez możliwości ubiegania się o skrócenie kary;
• uzyskanie w Polsce prawa azylu;

Różnice między ENA i ekstradycją

Dla ENA nie znajdują zastosowania dwie przeszkody – przeszkoda obywatelstwa i przeszkoda braku karalności (podwójnej karalności).

Oznacza to, że Polska może wydać polskiego obywatela tylko pod warunkiem, że po prawomocnym osądzeniu osoba ta zostanie zwrócona celem odbycia kary.

Odstąpienie od przeszkody braku karalności nie może dotyczyć polskiego obywatela i odnosi się tylko do przestępstw, które w państwie wydania nakazu zagrożone są karą co najmniej 3 lat pozbawienia wolności i wymienione zostały w art. 607w Kodeksu postępowania karnego.

Stan prawny na dzień: 23 września 2019 roku

Photo credit: unsplash.com

Ekstradycja z polskiej perspektywy

Ekstradycja jest wydaniem, w wykonaniu prawnej decyzji kompetentnego organu państwowego, osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa lub skazanej za przestępstwo władzom państwa, które zwróciło się z wnioskiem o wydanie w celu osądzenia podejrzanego lub wykonania wyroku skazującego.

W postępowaniu ekstradycyjnym mamy państwo, które występuje z wnioskiem o ekstradycję (państwo wzywające) i państwo będące adresatem wniosku (państwo wezwane).

UWAGA! Deportacja nie jest tożsama z ekstradycją. Deportacja stanowi wydalenie cudzoziemca i wynika z jednostronnej decyzji organów administracyjnych państwa i nie wymaga wniosku innego państwa.

CELE EKSTRADYCJI

Wyróżnia się dwa cele ekstradycji:

1. doprowadzenie do postawienie podejrzanego przed sądem;
2. wykonanie orzeczonej już kary.

Ekstradycji dokonuje się na podstawie przepisów prawa krajowego, umów bilateralnych oraz konwencji i innych aktów prawa międzynarodowego.

ZASADY ZWIĄZANE Z EKSTRADYCJĄ

Zasada wzajemności – zasada zapewnia, że w przypadku analogicznej sytuacji państwo otrzyma równorzędne świadczenie wzajemne. W Polsce zasada ta stanowi względną przeszkodę ekstradycyjną (art. 604 par. 2 k.p.k.).

Zasada specjalności – pozwala państwu, które wystąpiło z wnioskiem o ekstradycję na prowadzenie postępowania tylko o te czyny, które były podstawą wydania podejrzanego.

Zastrzeżenia – państwo wezwane może wydać podejrzanego lub skazanego wraz z zastrzeżeniem co do wymiaru kary lub jej wykonania np. zastrzeżenie dotyczące nieorzekania kary śmierci.

PODWÓJNA KARALNOŚĆ stanowi, że czyn będący podstawą wniosku o ekstradycję musi być czynem karalnym zarówno w państwie wzywającym, jak i w państwie wezwanym.

Inne przeszkody ekstradycyjne: obywatelstwo sprawcy, przeszkoda politycznego charakteru przestępstwa, azylu i terytorialności.

ZAGROŻENIE KARĄ

Aby ekstradycja była dopuszczalna:

• zagrożenie karą musi wynosić co najmniej 1 rok lub powyżej 1 roku pozbawienia wolności przy ekstradycji celem osądzenia;
• czterech (sześciu w przypadku Rosji) miesięcy pozbawienia wolności przy ekstradycji celem odbycia kary.

Jak przebiega postępowanie w sprawie ekstradycji w Polsce?

Wnioski ekstradycyjne trafiają do prokuratora, który po zatrzymaniu i przesłuchaniu osoby, kieruje wniosek do sądu okręgowego. Sąd zarządza posiedzenie z udziałem prokuratora i obrońcy. Osoba wskazana we wniosku ma prawo do złożenia wyjaśnień. Stosuje się wobec niej tymczasowe aresztowanie (areszt ekstradycyjny).

O ile Sąd uzna, że ma do czynienia z przestępstwem ekstradycyjnym i wydanie jest dopuszczalne, to i tak ostateczną decyzję podejmuje minister sprawiedliwości. Natomiast jeśli Sąd uzna ekstradycję za niedopuszczalną, to na takie postanowienie przysługuje zażalenie.

Kodeks postępowania karnego przewiduje również procedurę ekstradycji uproszczonej, jeśli osoba ścigana wyraża na nią zgodę.

W przypadku Polski i Wielkiej Brytanii nie znajdują zastosowania przepisy o ekstradycji, gdyż stosowana jest instytucja Europejskiego Nakazu Aresztowania, o której więcej w następnym wpisie.

Stan na dzień: 17 września 2019 roku

Photo credit: pixabay.com

Kongres 60 Milionów, czyli globalny zjazd Polonii; Rzeszów 2019

W dniu 30 sierpnia 2019 roku miałam przyjemność uczestniczyć w Kongresie 60 Milionów, który już po raz drugi zorganizowany został w Rzeszowie. http://www.60mln.pl

Podczas Kongresu, który cyklicznie odbywa się w różnych miastach świata zaplanowano wiele ciekawych wystąpień, prelekcji i warsztatów. Przy okazji tego wydarzenia spotkałam wielu znajomych, z którymi miałam okazję współpracować podczas moich wyjazdów zagranicznych.

Wydarzenia składające się na program Kongresu podzielono według następujących tematów:

1. Promocja polskich regionów wśród Polonii, ich biznesowego, ekonomicznego i turystycznego potencjału. W części wstępnej uczestniczyli m.in. Rita Cosby (amerykańska dziennikarka z polskimi korzeniami) czy przedstawiciele lokalnego samorządu.
2. USA: Nowych możliwości dla inwestycji w Polsce i perspektyw rozwojowych dla rynku nieruchomości, funduszy inwestycyjnych oraz ulg i innych udogodnień;
3. UK: Siły polskiej innowacji, w tym omówiono turystykę medyczną, wypoczynkową i biznesową; social media jako narzędzie biznesowe łączące Polonię i zaproponowano jak promować polski produkt;
4. Germany: Potrzeby i szanse dla rozwoju biznesu polonijnego i polskiego oraz potencjału w studiowaniu za granicą i roli organizacji pozarządowych polskich i polonijnych.

Jakie wnioski i wrażenia nasuwają się po Kongresie?

Po pierwsze, uważam, że takie wydarzenia są niezwykle potrzebne. Gdy wyjechałam po raz pierwszy za granicę sama dostrzegałam potrzebę tworzenia okazji dla integracji Polonii i to wydarzenie idealnie dopasowuje się do potrzeb Polaków mieszkających poza granicami kraju.

Po drugie, w Polonii drzemie ogromny potencjał, który warto wykorzystać. Sama liczba Polaków mieszkających poza granicami kraju (20 mln) świadczy o tym, że integracja może przynieść wymierne skutki.

Po trzecie, to wydarzenie przeczy często powtarzanym twierdzeniom, że Polacy mieszkający za granicami kraju są do siebie wrogo nastawieni.

Polecam #Kongres60Milionów wszystkim Polakom mieszkającym za granicami kraju, o ile tylko mają taką możliwość, aby wzięli udział w kolejnych Kongresach 60 Milionów.

Rzeszów, sierpień 2019 roku

Photo credit: zbiory własne

Transgraniczne uprowadzenie dziecka i zastosowanie konwencji haskiej

W czasach, gdy zniesiono kontrole graniczne (strefa Schengen) i stosunkowo łatwo nam się przemieszczać między państwami, wzrasta liczba uprowadzeń polskich dzieci głównie przez jeden z rodziców. Rodzic, który nie wie gdzie znajduje się jego dziecko może podjąć stosowane działania w celu sprowadzenia dziecka do kraju w oparciu o postanowienia konwencji haskiej.

Konwencja haska dotycząca cywilnych aspektów uprowadzenie dziecka za granicę z 25 października 1980 roku reguluje sytuację, w której dochodzi do międzynarodowego uprowadzenia lub zatrzymania dziecka i pozwala na wydanie dziecka rodzicowi za granicę. Konwencja obowiązuje w państwach, które ją podpisały (tutaj lista państw). 

Czym jest bezprawne uprowadzenie lub zatrzymanie?

Bezprawne uprowadzenie lub zatrzymanie to sytuacja, gdy ktoś zabierze dziecko do państwa, w którym nie mieszka ono na stałe. Pobyt ten musi naruszać wolę osoby, która posiada władzę rodzicielską.

Jak procedurę sprowadzenia dziecka zza granicy reguluje Konwencja haska?

Wniosek o sprowadzenie dziecka może złożyć:

• rodzic, który ma prawo decydowania o miejscu pobytu dziecka

• opiekun prawny dziecka

Ponadto, dziecko:

• musi mieć mniej niż 16 lat 

• musi mieszkać na stałe w państwie, które podpisało konwencję haską

• zostało uprowadzone lub zatrzymane w państwie, które podpisało konwencję haską i nie jest to państwo jego stałego zamieszkania. 

UWAGA! W razie uprowadzenia w kraju nie znajduje zastosowania procedura przewidziana w konwencji haskiej. 

Dopuszcza się wniosek od osoby, która nie wie dokładnie, gdzie znajduje się dziecko, ale ma uzasadnione przypuszczenie, że dziecko mogło zostać uprowadzone lub zatrzymane.

Jak złożyć wniosek?

Jeśli spełnione są wszystkie powyżej wskazane warunki to należy złożyć stosowny wniosek wraz z wymaganymi dokumentami (potwierdzenie posiadanej władzy rodzicielskiej, zdjęcie dziecka, dokument z datą jego urodzenia czy dokument potwierdzający jego stałe zamieszkanie w Polsce) w Ministerstwie Sprawiedliwości (za pośrednictwem poczty lub osobiście w biurze podawczym Ministerstwa) 

Od wniosku nie jest pobierana opłata. Ale może pojawić się opłata za tłumaczenie dokumentów oraz inne opłaty wymagane przez przepisy innych państw.

Ile trzeba czekać na rozstrzygnięcie sprawy?

Od daty złożenia wniosku do wydania orzeczenia nie powinno upłynąć więcej niż 6 tygodni. 

Zarówno Polska (1992 r.), jak i Wielka Brytania (1986 r.) podpisały konwencję.

Stan na dzień: 3 września 2019 roku

Zdjęcie: pixabay.com

Wybory do Parlamentu Europejskiego 2019 – głosowanie Polaków za granicą

UWAGA! Polacy przebywający za granicą! Rejestracja jako polski wyborca w wyborach do Europarlamentu za granicą możliwa tylko do 23 maja 2019 roku

Wybory do Parlamentu Europejskiego w Polsce w 2019 roku zostały zarządzone na 26 maja. Obywatele głosujący w Polsce dokonają wyboru 52 spośród łącznej liczby 705 eurodeputowanych. Będą to czwarte wybory do PE od czasu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.

Do czwartku 23 maja Polacy przebywający za granicą mogą zgłosić odpowiedniemu konsulowi zamiar wzięcia udziału w wyborach do PE. Zostaną wówczas dopisani do spisu wyborów w danej komisji za granicą.

We wniosku trzeba podać: imię, nazwisko, imię ojca, datę urodzenia, numer PESEL (w przypadku obywatela UE numer paszportu lub innego dokumentu tożsamości), adres zamieszkania lub pobytu za granicą, adres zamieszkania w kraju (w przypadku przebywających za granicą czasowo), numer ważnego paszportu, miejsce i datę jego wydania.

W przypadku państw, w których dowód osobisty wystarcza do przekroczenia granicy, można podać numer dowodu osobistego.

Wniosek można złożyć ustnie, pisemnie, telefonicznie, telegraficznie, faksem lub elektronicznie.

Oto link do systemu elektronicznej rejestracji wyborców w obwodach głosowania utworzonych za granicą: https://ewybory.msz.gov.pl

Zbliżające się wybory parlamentarne są wyborami jednodniowymi, których czas trwania rozpoczyna się o godzinie 7:00, a kończy o 21:00. Przystąpienie do wyborów jest możliwe po ukończeniu 18 roku życia oraz posiadaniu aktualnego dowodu osobistego. 

W celu uzyskania kart wyborczych należy udać się do do stanowiska komisji wyborczej i okazać ważny dokument. Głosowania dokonuje się poprzez stawienie znaku X przy nazwisku kandydata.

Stan na dzień: 22 maja 2019 roku

Foto: pixabay.com